CPO
(Collectief) Particulier Opdrachtgeverschap
Je kan een bestaande woning kopen (en eventueel opknappen) of een nieuwe woning kopen. Maar je kunt ook zelf ontwikkelaar zijn en je eigen (droom) huis realiseren.
Als je een woning nieuwe koopt van een projectontwikkelaar heb je geen zeggenschap in de keuze van architect of aannemer en ook de indeling van de woning ligt vast.
Bij ‘consumentgerichte’ projectontwikkeling heb je iets meer vrijheid en kun je binnen de standaard woning wel voor bepaalde opties, een gewijzigde indeling of een dakkapel of uitbouw, kiezen.
Bij particulier opdrachtgeverschap (of eigenbouw) wordt de grond (het bouwkavel) zelf aangekocht en wordt (vaak) met behulp van een architect het project ontwikkelt.
Hierdoor is er maximale controle over de te bouwen woning.
De overheid stimuleert dit particulier opdrachtgeverschap, VROM (Verkeer, Ruimtelijke Ordening en Milieu) heeft de doelstelling om eigenbouw te stimuleren, met name in stedelijke gebieden en voor een aantal regio’s zijn premieregelingen in het leven geroepen).
Ook reserveren gemeenten steeds vaker kavels voor het (collectief) particulier opdrachtgeverschap.
Aandachtspunt is wel dat het lastig is om een hypotheek te verkrijgen zo vroeg in het traject. Er is geld nodig voor het kopen van een kavel en het aantrekken van de benodigde begeleiding (architect of adviseurs) terwijl er nog geen onderpand is.
Vormen van particuliere woningbouwontwikkeling;
Kavelbouw (traditioneel particulier opdrachtgeverschap)
Je koopt zelf een bouwkavel (een stuk grond met woonbestemming) en zorgt (samen met een architect) voor een ontwerp en een bouwvergunning. Vervolgens zoek je een bouwer (aannemer) die het ontwerp uitvoert.
Collectief Particulier Opdrachtgeverschap
Een groep particulieren verenigt zich om gezamenlijk als opdrachtgever op te treden bij de bouw van een aantal woningen. De bouwgrond wordt gezamenlijk aangekocht (of gepacht) en in samenwerking met een architect wordt het hele project ontwikkeld.
Over het algemeen richt deze groep particulieren hiervoor een stichting of vereniging zonder winstoogmerk op om als gezamenlijke opdrachtgever op te treden naar architect en later naar de aannemer toe.
Een aantal (grote) beslissingen zullen samen genomen worden maar er is grote vrijheid in het realiseren van de individuele wensen.
Catalogusbouw
Je koopt zelf een bouwkavel. Uit een aantal (gestandaardiseerde) mogelijkheden, de catalogus, kies je een woning en de aanbieder realiseert deze woning vervolgens. In hoeverre deze woning nog aan de eigen wensen kan worden aangepast ligt aan de aanbieder, vaak is bij deze vorm van ontwikkeling zoveel mogelijk prefab.
Projectmatig Particulier Opdrachtgeverschap
Binnen bepaalde voorgeschreven kaders (stedenbouwkundig en architectonisch) kan een woning zelf ontwikkelt worden. De indeling en afmeting kan bijvoorbeeld zelf bepaald worden maar het gevelbeeld kan door een (aangewezen) architect ontworpen worden volgens aangegeven kaders. De woning wordt in principe individueel gebouwd maar het kan ook in een groter verband voorkomen.
Kluswoning
Veel grote steden bieden ‘kluswoningen’ aan. Vaak in een gebied dat een impuls nodig heeft worden woningen aangeboden tegen een aantrekkelijke prijs. Deze woningen moeten nog opgeknapt worden. De gemeente geeft de kaders aan waar minimaal aan moet worden voldaan (vaak een bepaald gevelbeeld) en verder kan de woning naar eigen keuze gerenoveerd worden.
Om speculatie met deze woningen tegen te gaan teken je soms ook een overeenkomst dat je er minimaal een bepaalde tijd blijft wonen (met boeteclausule).