BIM
Wat is het BIM
Bouw informatie Model (Building Information Model) is een informatiemodel waarin in databanken de informatie over een gebouw wordt vastgelegd, vaak met behulp van een 3D model.
Het idee is dat alle informatie van een bouwwerk (hiërarchisch) bij elkaar komt en er zo een samenhangend geheel ontstaat.
Integraal samenwerken is het sleutelwoord.
De verschillende partijen kunnen hun informatie in het (3D) model toevoegen.
In theorie zou je op deze manier kunnen detecteren waar verschillende onderdelen ‘botsen’ en deze in een vroeg stadium kunnen herstellen. Daarnaast zouden wijzigingen van een bepaald onderdeel (hierdoor ontstaan vaak fouten) een reactie zichtbaar moeten maken van daarop aansluitende onderdelen.
Er kan in het BIM ook informatie over planning (tijd, 4D) en calculatie (kosten, 5D) worden toegevoegd.
BIM-men wordt ook wel virtueel bouwen genoemd. In de bouw is het niet mogelijk om een prototype te maken waarbij mogelijke problemen aan het licht komen, een volledig uitgewerkt BIM (met complete 3D visualisatie) komt hierbij dicht in de buurt.
Hoe werkt het BIM
Het BIM is object georiënteerd, het model ‘weet’ wat objecten zijn en kan deze op elkaar laten reageren.
Een systeem wordt opgebouwd uit objecten, waarbij een object bestaat uit gegevens en de programmatuur om die gegevens te verwerken.
Belangrijk hierbij zijn de modulairiteit (onderdelen kunnen worden aangepast zolang de interface, de manier hoe twee systemen communiceren, hetzelfde blijft) en de overerving (een klasse is een uitbreiding of aanpassing van een andere klasse, hiermee is een hiërarchie aan te brengen).
De klasse is de blauwdruk van een object en legt de attributen (eigenschappen en toestand van object) en methoden (functies om de toestand te lezen of aan te passen,hiermee wordt het gedrag van het object beschreven; bewerkingen, berekeningen, acties) vast.
In het BIM wordt mogelijk dus door verschillende partijen (tegelijkertijd) gewerkt, hierbij is de manier van informatie uitwisselen erg belangrijk. Er zijn drie bestandformaten ontwikkeld die onderling uitwisselbaar zijn;
IFC, Industrie Foundation Classes, hiermee wordt object georiënteerde informatie uitgewisseld.
IFD, International Framework of Dictionaires, hiermee wordt product gerelateerde informatie uitgewisseld.
IDM, Information Delivery Manual, hiermee wordt proces gerelateerde informatie uitgewisseld.
Deze ontwikkelingsstandaarden worden gestuurd door Buildingsmart (internationaal door IAI).
BIM server
Alle partijen sturen hun informatie (uiteraard digitaal) in deze bestandsformaten naar een centrale server, de BIM server.
Hier wordt alle informatie samengevoegd en vastgesteld wie welke bevoegdheden heeft om aanpassingen te doen in het model.
Alle informatie is dus eenduidig op één centrale plaats aanwezig.
De toekomst
Het klinkt heel logisch, van ontwerp tot uitvoering en beheer, alle informatie in een model.
In één oogopslag is te zien hoe alle disciplines, van architect en adviseurs tot de aannemer, zich naast elkaar gedragen.
Maar dat is voorlopig nog te mooi om waar te zijn..
Het BIM heeft zeker de toekomst maar op dit moment is het nog volop in ontwikkeling.
In de praktijk is het nog niet mogelijk om met meerdere partijen (tegelijkertijd) in één model te werken; de IFC standaard is nog te beperkt om alle informatie eenduidig over te dragen. Ook worden dergelijke 3D modellen door de hoeveelheid toegevoegde informatie erg langzaam en dus lastig te gebruiken en zijn de BIM servers nog niet voldoende ontwikkelt.
Bovendien vraagt het gebruiken van een BIM een andere manier van werken, waar voorheen iedereen ‘op zijn eiland’ aan het werken was moeten nu alle partijen rekening houden dat er een eenduidig BIM opgebouwd wordt en dat zal nog wel wat aanpassing vergen.